Μετάβαση στο περιεχόμενο

Ενοποίηση Μολδαβίας και Ρουμανίας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Αριστερή εικόνα: Ένας χάρτης που δείχνει την «πιθανή ένωση» της Ρουμανίας και της Μολδαβίας, δημιουργώντας μια «υποτιθέμενη Μεγάλη Ρουμανία».
Δεξιά εικόνα: Χάρτης της πιθανής ένωσης μεταξύ των δύο χωρών εξαιρουμένης της Υπερδνειστερίας.

Η ενοποίηση της Ρουμανίας και της Μολδαβίας είναι μια δημοφιλής ιδέα στις δύο χώρες, η οποία ξεκίνησε στα τέλη της δεκαετίας του 1980, κατά τη διάρκεια της κατάρρευσης του κομμουνισμού. Η Ρουμανική Επανάσταση το 1989 και η ανεξαρτησία της Μολδαβίας το 1991 συνέβαλαν περαιτέρω στην ανάπτυξη ενός κινήματος για την ένωση των δύο ρουμανόφωνων χωρών. Το ζήτημα της επανένωσης επαναλαμβάνεται στη δημόσια σφαίρα των δύο χωρών, συχνά ως εικασία, τόσο ως στόχος όσο και ως κίνδυνος. Αν και ιστορικά η υποστήριξη της Ρουμανίας για την ενοποίηση ήταν υψηλή, μια έρευνα του 2022 κατά τη διάρκεια του Ρωσο-Ουκρανικού Πολέμου έδειξε ότι μόνο το 11% του πληθυσμού της Ρουμανίας υποστηρίζει μια άμεση ένωση.[1] Η πλειοψηφία στη Μολδαβία συνεχίζει να είναι αντίθετη. Ωστόσο, η υποστήριξη στη Μολδαβία για επανένωση έχει αυξηθεί σημαντικά, με τις δημοσκοπήσεις να ρωτούν "αν διεξαγόταν δημοψήφισμα την επόμενη Κυριακή σχετικά με την ένωση της «Δημοκρατίας της Μολδαβίας» και της «Ρουμανίας», θα ψηφίζατε υπέρ ή κατά της ενοποίησης;" αύξηση από περίπου 20% σε 35% υποστήριξη από το 2015 έως το 2022. Η υποστήριξη για την ένωση με τη Ρουμανία είναι πολύ χαμηλότερη στην Υπερδνειστερία (επειδή η πλειοψηφία των κατοίκων της περιοχής είναι Σλάβοι, και κυρίως Ρώσοι) και τη Γκαγκαουζία (επειδή η πλειοψηφία των κατοίκων της περιοχής είναι αυτόχθονες τουρκόφωνοι Γκαγκαούζοι) από ό,τι στην υπόλοιπη Μολδαβία.

Τα άτομα, που υποστηρίζουν την ενοποίηση ονομάζονται συνήθως «ενωτικοί» (unioniști). Οι υποστηρικτές της ένωσης μπορεί να αποκαλούν τους αντιπάλους ως «Μολδαβενιστές» (moldoveniști). Όταν αναφέρονται στους εαυτούς τους ως ομάδα, οι αντίπαλοι της ενοποίησης χρησιμοποιούν μερικές φορές τον όρο «κρατιστές» (stataliști).[2]

Το Πριγκιπάτο της Μολδαβίας ήταν υποτελές κράτος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και τα ανατολικά της εδάφη μεταξύ του Προύθου και του Δνείστερου (περίπου το ήμισυ του πριγκιπάτου) προσαρτήθηκαν από τη Ρωσική Αυτοκρατορία το 1812, σύμφωνα με τη Συνθήκη του Βουκουρεστίου. Οι Ρώσοι αναφέρονταν σε αυτή τη νέα περιοχή ως Βεσσαραβία, παίρνοντας ένα όνομα που προηγουμένως ίσχυε μόνο για ένα νότιο τμήμα της περιοχής (γνωστό και ως "Μπουντζάκ") και επεκτείνοντάς το, για να καλύψει ολόκληρη την πρόσφατα προσαρτημένη περιοχή. Το όνομα προέρχεται από τη Βλαχική δυναστεία των Βασαράβων, η οποία είχε προεδρεύσει στο νότιο τμήμα κατά τον Μεσαίωνα. Κατά τη Ρωσική Επανάσταση του 1917, ένα νεοσύστατο περιφερειακό κοινοβούλιο (Sfatul Țării) διακήρυξε την αυτονομία της Βεσσαραβίας εντός της Ρωσίας. Το 1918, μετά την είσοδο του ρουμανικού στρατού στη Βεσσαραβία, το αυτοσχέδιο κοινοβούλιο αποφάσισε την ανεξαρτησία, μόνο για να αναθεωρήσει τη θέση του και τελικά να αποφασίσει για μια υπό όρους ένωση με τη Ρουμανία. Οι προϋποθέσεις, συμπεριλαμβανομένων των διατάξεων για αυτονομία, τελικά καταργήθηκαν.[3] Αυτή η ένωση τιμάται τώρα από τους ενωτικούς στη Ρουμανία και τη Μολδαβία ως Ημέρα της Ένωσης της Βεσσαραβίας με τη Ρουμανία στις 27 Μαρτίου.[4][5][6]

Το 1940, κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, η Ρουμανία συμφώνησε σε ένα τελεσίγραφο και παραχώρησε τη Μολδαβία στη Σοβιετική Ένωση, η οποία την οργάνωσε σε ΣΣΔ της Μολδαβίας. Στα μέσα του 1941, η Ρουμανία εντάχθηκε στις Δυνάμεις του Άξονα στην εισβολή στη Σοβιετική Ένωση, ανακτώντας τη Βεσσαραβία και τη βόρεια Μπουκοβίνα, καθώς και καταλαμβάνοντας το έδαφος στα ανατολικά του Δνείστερου, που ονόμασε «Υπερδνειστερία». Μέχρι το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, η Σοβιετική Ένωση είχε ξανακατακτήσει όλα τα χαμένα εδάφη, αποκαθιστώντας εκεί τη σοβιετική εξουσία. Οι Σοβιετικοί προώθησαν έντονα τη μολδαβική εθνοτική ταυτότητα, ενάντια σε άλλες απόψεις, που θεωρούσαν όλους τους ομιλητές της ρουμανικής γλώσσας ως μέρος μιας ενιαίας εθνικής ομάδας, εκμεταλλευόμενοι την ατελή ενσωμάτωση της Βεσσαραβίας στη Ρουμανία του μεσοπολέμου.[7]

Η επίσημη σοβιετική πολιτική ανέφερε επίσης ότι τα ρουμανικά και τα μολδαβικά ήταν δύο διαφορετικές γλώσσες και, για να τονιστεί αυτή η διάκριση, τα μολδαβικά έπρεπε να γραφτούν με ένα νέο κυριλλικό αλφάβητο (το μολδαβικό κυριλλικό αλφάβητο) βασισμένο στο αναμορφωμένο ρωσικό κυριλλικό, αντί στο απαρχαιωμένο ρουμανικό κυριλλικό αλφάβητο, που έπαψε να χρησιμοποιείται τον 19ο αιώνα στο Παλαιό Βασίλειο και το 1917 στη Βεσσαραβία.[8]

Εξελίξεις μετά το 1989

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τον Σεπτέμβριο του 1989, με την φιλελευθεροποίηση στη Σοβιετική Ένωση, το κοινοβούλιο της ΣΣΔ της Μολδαβίας ανακήρυξε τη Μολδαβική ως επίσημη γλώσσα και επιβεβαίωσε την ύπαρξη μιας «μολδαβικής-ρουμανικής γλωσσικής ταυτότητας».[9]

Στις 6 Μαΐου 1990, μετά από αρκετές δεκαετίες αυστηρού διαχωρισμού, η Ρουμανία και η ΣΣΔ της Μολδαβίας άρουν προσωρινά τους περιορισμούς διέλευσης των συνόρων και χιλιάδες άνθρωποι διέσχισαν τον ποταμό Προύθο, που σήμανε τα κοινά τους σύνορα.

Οι παράγοντες, που παρεμπόδιζαν την ενοποίηση ήταν περίπλοκοι, ξεκινώντας από την επιφυλακτικότητα των πολιτικών ηγετών στη Μολδαβία και τη Ρουμανία, τον πόλεμο στην Υπερδνειστερία και, ίσως το πιο σημαντικό, τη νοοτροπία μεγάλων τμημάτων του πληθυσμού στη Μολδαβία (και σε κάποιο βαθμό στη Ρουμανία) που ήταν αδιάφοροι ή αντίθετοι σε ένα τέτοιο έργο.[10] Στην ομιλία του στο ρουμανικό κοινοβούλιο, τον Φεβρουάριο του 1991, ο πρώτος Πρόεδρος της Μολδαβίας Μίρτσεα Σνέγκουρ μίλησε για μια κοινή ταυτότητα Μολδαβών και Ρουμάνων, αναφερόμενος στους "Ρουμάνους και από τις δύο πλευρές του ποταμού Προύθου".[11] Τον Ιούνιο του 1991, ο Σνέγκουρ μίλησε για την πορεία της Μολδαβίας προς την επανένωση με τη Ρουμανία, προσθέτοντας ότι η Σοβιετική Ένωση δεν καταβάλλει μεγάλες προσπάθειες, για να την σταματήσει.[12]

Ενώ πολλοί Μολδαβοί διανοούμενοι υποστήριξαν την ένωση και ήθελαν μια «επανένωση με τη ρουμανική πατρίδα»,[13] υπήρχε μικρή λαϊκή υποστήριξη γι' αυτήν, με περισσότερο από το 70% των Μολδαβών να αντιτίθενται, σύμφωνα με μια δημοσκόπηση του 1992. Την ίδια στιγμή, η Υπερδνειστερία, το ανατολικό τμήμα της Μολδαβίας, που κατοικείται από σλαβική (κυρίως ρωσική και ουκρανική) πλειοψηφία, χρησιμοποίησε τον υποτιθέμενο κίνδυνο της ενοποίησης με τη Ρουμανία ως πρόσχημα για τις δικές της φιλοδοξίες για ανεξαρτησία.[14]

Πολιτικοί δεσμοί και ενοποίηση

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μετά τη διακήρυξη της ανεξαρτησίας στις 27 Αυγούστου 1991, η ρουμανική σημαία που παραμορφώθηκε με το οικόσημο της Μολδαβίας και ο ρουμανικός ύμνος (Ξύπνα Ρουμάνε! «Deșteaptă-te, române!») έγιναν τα σύμβολα της νέας ανεξάρτητης Μολδαβίας.[15] Μετά την αυξανόμενη ένταση μεταξύ του Μολδαβικού Λαϊκού Μετώπου, που κυβερνά υπέρ της ένωσης και του προέδρου Σνέγκουρ, ιδιαίτερα για την ενοποίηση,[16] ο πρόεδρος πλησίασε τη Μολδαβική ομάδα Αγροτών και διόρισε τον υποψήφιό τους Αντρέι Σανγκέλι ως πρωθυπουργό. Ως αποτέλεσμα, και ειδικά μετά τη νίκη των Αγροτών στις εκλογές του 1994, η Μολδαβία άρχισε να απομακρύνεται από τη Ρουμανία. Η κρατική σημαία τροποποιήθηκε ελαφρώς και ο ύμνος άλλαξε σε "Limba noastră" (Λίμπα νοάστρα, που σημαίνει Η γλώσσα μας). Το δημοψήφισμα στη Μολδαβία του 1994 για μια ανεξάρτητη Μολδαβία θεωρήθηκε από πολλά δημόσια πρόσωπα ότι αποσκοπούσε στον σιωπηρό αποκλεισμό μιας ένωσης με τη Ρουμανία. Επιπλέον, το σύνταγμα που εγκρίθηκε το 1994 από το νέο Κοινοβούλιο, στο οποίο κυριαρχούσαν Μολδαβοί Αγρότες και Σοσιαλιστές, αποκαλούσε την επίσημη γλώσσα ως «μολδαβική», σε αντίθεση με την προηγούμενη Διακήρυξη της ανεξαρτησίας, που την ονόμαζε «ρουμανική». Η προσπάθεια του προέδρου της Μολδαβίας Μίρτσεα Σνέγκουρ το 1996 να αλλάξει το όνομα της επίσημης γλώσσας σε "ρουμανικά" απορρίφθηκε από το κοινοβούλιο της Μολδαβίας ως "προώθηση του ρουμανικού επεκτατισμού".

Σε μια συνέντευξη, ο πρώην πρόεδρος της Ρουμανίας Ίον Ιλιέσκου, ο οποίος επικρίνεται για την αποτυχία να ενώσει τη Ρουμανία με τη Μολδαβία μόλις η τελευταία κήρυξε την ανεξαρτησία της από τη Σοβιετική Ένωση, εξήγησε ότι η Ρουμανία μόνη της, χωρίς διεθνή υποστήριξη (συμπεριλαμβανομένων των δυτικών χωρών) και χωρίς η επιθυμία των πολιτικών στο Κισινάου, δεν μπορούσε να επιτύχει αυτή την ενοποίηση.[17]

Μια «Αντίληψη για την Εθνική Πολιτική» υιοθετήθηκε το 2003 από το κοινοβούλιο, που κυριαρχείται από κομμουνιστές, δηλώνοντας ότι οι Μολδαβοί και οι Ρουμάνοι είναι διαφορετικοί λαοί και ότι οι τελευταίοι αποτελούν εθνική μειονότητα στη Μολδαβία.[18]

Διαδήλωση της αντιπολίτευσης στο Κισινάου τον Ιανουάριο του 2002. Το κείμενο στην επιγραφή γράφει "Ρουμανικός λαός – Ρουμανική γλώσσα".

Πριν από το 2005, μόνο το Χριστιανοδημοκρατικό Λαϊκό Κόμμα, ένας από τους πολιτικούς κληρονόμους του Μολδαβικού Λαϊκού Μετώπου, υποστήριξε ενεργά την ενοποίηση. Ωστόσο, η στάση των Χριστιανοδημοκρατών άλλαξε σημαντικά, αφού άρχισαν να συνεργάζονται στενά με τους κυβερνώντες Μολδαβούς κομμουνιστές. Κατά τις εκλογές του Απριλίου 2009, η συμμαχία του Εθνικού Φιλελεύθερου Κόμματος (Partidul Național Liberal) και του Ευρωπαϊκού Κινήματος Δράσης (Mișcarea Acțiunea Europeană) συμμετείχαν σε μια κοινή πλατφόρμα χαλαρής ένωσης με τη Ρουμανία, αλλά συγκέντρωσε μόνο περίπου το 1% των ψήφων.[19]

Πολιτικός σχολιασμός

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 2004 και αργότερα, η ρουμανική εφημερίδα Ziua δημοσίευσε μια σειρά άρθρων και συνεντεύξεων με τον Στάνισλαβ Μπελκόφσκι, έναν ισχυρό Ρώσο πολιτικό σχολιαστή, ο οποίος πρότεινε ένα σχέδιο ενοποίησης της Ρουμανίας και της Μολδαβίας χωρίς την Υπερδνειστερία. Ακολούθησαν εικασίες εάν το σχέδιό του υποστηρίζεται από ανώτερους κύκλους στο Κρεμλίνο, αλλά δεν επιβεβαιώθηκαν ποτέ. Παρόλα αυτά αρκετοί δημοσιογράφοι και μελετητές  απέρριψαν το σχέδιο ως εκτροπή, επισημαίνοντας επίσης αρκετές ασάφειες, όπως το καθεστώς της πόλης Μπεντέρ, που βρίσκεται στη δεξιά όχθη του Δνείστερου αλλά υπό τον έλεγχο της Υπερδνειστερίας και, το πιο σημαντικό, την απίθανη συναίνεση της Μολδαβίας σε ένα τέτοιο σχέδιο. 

Τον Ιανουάριο του 2006, ο Ρουμάνος πρόεδρος Τραϊάν Μπασέσκου δήλωσε ότι υποστήριξε σθεναρά την προσπάθεια της Μολδαβίας για ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση και ότι "η ελάχιστη πολιτική της Ρουμανίας είναι η ενοποίηση του ρουμανικού έθνους να πραγματοποιηθεί εντός της ΕΕ". Η φράση "ελάχιστη πολιτική" οδήγησε σε ερωτήματα εάν υπάρχει επίσης μια μέγιστη πολιτική.  Τον Ιούλιο του ίδιου έτους, ο Μπασέσκου ισχυρίστηκε ότι έκανε πρόταση στον πρόεδρο της Μολδαβίας Βλαντιμίρ Βορόνιν ότι «η Μολδαβία θα ενταχθεί στην ΕΕ μαζί με τη Ρουμανία το 2007» και ότι η υποτιθέμενη προσφορά απορρίφθηκε. Ο Μπασέσκου πρόσθεσε επίσης ότι η Ρουμανία θα σεβαστεί αυτή την απόφαση και θα βοηθήσει τη Μολδαβία να ενταχθεί μόνη της στην ΕΕ.[20]

Τον Οκτώβριο του 2006 η ρουμανική εφημερίδα Cotidianul υπολόγισε το κόστος μιας ένωσης με τη Μολδαβία σε 30–35 δισεκατομμύρια ευρώ,[21] και προσέλκυσε κριτική από τη ρουμανική εφημερίδα Ziua,[22] καθώς και από την Timpul[23] για διόγκωση του κόστους και αγνόηση άλλων διαστάσεων μιας πιθανής ένωσης.

Μετά τις κοινοβουλευτικές εκλογές στη Μολδαβία του Απριλίου 2009, τις εμφύλιες αναταραχές στη Μολδαβία του 2009, τις κοινοβουλευτικές εκλογές στη Μολδαβία του Ιουλίου 2009 και τη δημιουργία της κυβερνώσας Συμμαχίας για την Ευρωπαϊκή Ολοκλήρωση, ακολούθησε ένα νέο κύμα εικασιών για την ένωση. Το Κόμμα των Κομμουνιστών, τώρα στην αντιπολίτευση, ισχυρίστηκε ότι «οι συνδικαλιστές ήρθαν στην εξουσία».[24] Σε μια συνέντευξη του Νοεμβρίου 2009, ο πολιτικός σχολιαστής Στάνισλαβ Μπελκόφσκι δήλωσε ότι οι εκλογές του Απριλίου 2009 σηματοδότησαν την έναρξη της διαδικασίας επιστροφής της Μολδαβίας στη Ρουμανία.[25]

Ο Τραϊάν Μπασέσκου πραγματοποίησε επίσημη επίσκεψη στη Μολδαβία  μαζί με αρκετούς υπουργούς να ανακοινώσουν πολλά έργα, που θα εντείνουν τους δεσμούς μεταξύ των δύο χωρών και την προσφορά επιχορήγησης 100 εκατομμυρίων ευρώ για έργα υποδομής. Ο Μπασέσκου αποκάλεσε τη Μολδαβία «το έργο ψυχής του».[26] Οι ιδιωτικές ρουμανικές επενδύσεις αναμένεται επίσης να αυξηθούν σημαντικά, με το άνοιγμα ενός γραφείου επιχειρήσεων και επενδύσεων στη Μολδαβία-Ρουμανία,[27] και την εξαγορά της διαδικτυακής πύλης ειδήσεων Unimedia από τον ρουμανικό όμιλο Realitatea-Cațavencu, που ανήκει στον επιχειρηματία Σορίν Οβίντιου Βάντου.[28]

Στις 15 Φεβρουαρίου 2010, άνοιξε το συνοριακό πέρασμα Λιπκάνι-Ρανταούτσι μεταξύ Ρουμανίας και Μολδαβίας[29] και το εναπομείναν σοβιετικό συρματόπλεγμα στη μολδαβική πλευρά των συνόρων με τη Ρουμανία διαλύθηκε.

Τον Ιανουάριο του 2010, ο Μίρτσεα Ντρουκ, πρώην πρωθυπουργός της Μολδαβίας μεταξύ 1990 και 1991, δήλωσε ότι η ένωση της Ρουμανίας και της Δημοκρατίας της Μολδαβίας είναι αναπόφευκτη. Ωστόσο, ο εν ενεργεία πρόεδρος Μιχάι Γκίμπου αρνήθηκε σε συνέντευξή του στη ρωσική εφημερίδα Komsomolskaya Pravda κατά Μολδαβίας ότι θα γίνει μια τέτοια κίνηση, δηλώνοντας ότι μία ένωση δεν περιλαμβάνεται στο πρόγραμμα του κυβερνητικού συνασπισμού. Σε άλλη περίπτωση δήλωσε ότι αν ο λαός ήθελε την ενοποίηση, ούτε αυτός, ούτε κανείς άλλος θα μπορούσε να τον σταματήσει. Παραδέχτηκε σε πολλές περιπτώσεις ότι συμμερίζεται προσωπικά συνδικαλιστικές απόψεις. Ωστόσο, τον Αύγουστο του 2010 δήλωσε ότι η πρόταση μιας «διακρατικής ένωσης» μεταξύ Ρουμανίας και Μολδαβίας ήταν «πολύ ανόητη» ιδέα.

Στις 27 Νοεμβρίου 2013, μια ημέρα πριν από τη συμμετοχή στη Σύνοδο Κορυφής της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης στο Βίλνιους, ο Ρουμάνος Πρόεδρος Τραϊάν Μπασέσκου προσκλήθηκε σε συνέντευξη στον εθνικό τηλεοπτικό σταθμό TVR. Εκεί είπε ότι η τρίτη προτεραιότητα για τη Ρουμανία, μετά την ένταξη στο ΝΑΤΟ και την ΕΕ, πρέπει να είναι η ένωση με τη Μολδαβία.[30] «Είμαι πεπεισμένος ότι αν υπάρξει ρεύμα υπέρ της ένωσης στη Μολδαβία, η Ρουμανία θα πει «ναι» χωρίς δισταγμό», δήλωσε ο αρχηγός του κράτους.[31] Επί του παρόντος, η Ρουμανία υποστηρίζει την πλήρη ένταξη της Μολδαβίας στην ΕΕ. Ο δήμαρχος του Κισινάου Ντορίν Τσιρτοάκα χαιρέτισε τις δηλώσεις του Μπασέσκου.[32] Από την άλλη πλευρά, ο πρωθυπουργός της Μολδαβίας, Ιούρι Λεάνκα, περιέγραψε τη δήλωση του Μπασέσκου ότι "δημιουργεί κρίσιμα προβλήματα" για τη Μολδαβία και επιβεβαίωσε την υποστήριξη της κυβέρνησής του για μια κυρίαρχη Μολδαβία.[33] Θέσεις παρόμοιες με του Λεάνκα εξέφρασαν οι άλλοι ηγέτες του φιλοευρωπαϊκού κυβερνώντος συνασπισμού, Βλαντ Φιλάτ και Μαριάν Λούπου,[34][35] καθώς και ο Βλαντιμίρ Βορόνιν, ηγέτης του κόμματος της κύριας αντιπολίτευσης.[36] Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια, οι Φιλάτ και Λεάνκα έγιναν υποστηρικτές της ενοποίησης, λόγω της ραγδαίας ανάπτυξης της ρουμανικής οικονομίας.[37][38]

Ο ιστορικός Βίκτορ Στέπανιουκ, γνωστός για τη θέση του στο θέμα της Μολδαβίας, δήλωσε το 2016 ότι εάν η Μολδαβία δεν μπορεί να πετύχει ως ανεξάρτητο κράτος, τότε η μόνη λύση είναι η ένωση με τη Ρουμανία.[39]

Το 2017, ο Ντουμίτρου Ντιάκοφ (ιδρυτής και επίτιμος πρόεδρος του Δημοκρατικού Κόμματος της Μολδαβίας ) είπε ότι το σχέδιο ενοποίησης δεν είναι ρεαλιστικό επί του παρόντος και ότι η ενοποίηση θα είναι πιθανώς δυνατή σε 100 χρόνια.[40]

Ο Πετρίσορ Πέιου (καθηγητής στο Πολυτεχνικό Πανεπιστήμιο του Βουκουρεστίου, γνωστός ως υπέρμαχος της ένωσης[41][42] ) επέκρινε την έλλειψη στοιχείων υπέρ της ένωσης στην ομιλία των Ρουμάνων ηγετών (όπως ο Κλάους Γιοχάνις), εστιάζοντας αποκλειστικά στην «ευρωπαϊκή ολοκλήρωση», όχι για την επανένωση. Υποστήριξε επίσης ότι ρώτησε τους Ρουμάνους πολιτικούς, γιατί δεν υποστηρίζουν την ενοποίηση και εκείνοι απάντησαν: «Η Γερμανία δεν το θέλει».[43][44] Την ίδια στιγμή, η Οάνα Ουρσάκε (USR PLUS), υφυπουργός του Τμήματος για τους απανταχού Ρουμάνους, διέκοψε τη χρηματοδότηση της «Mesager bucovinean», μιας από τις σημαντικότερες εφημερίδες για τη ρουμανική κοινότητα στην Ουκρανία.  Επιπλέον, κατά τις εκλογές στη Μολδαβία του 2021, ο Ρουμάνος υπουργός Άμυνας Νικολάε Τσιούκα (PNL) δήλωσε ότι, μεταξύ της ενοποίησης με τη Ρουμανία και της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, η Ρουμανία υποστηρίζει την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση της Μολδαβίας ως κυρίαρχου κράτους.[45]

Γκράφιτι με τα σχήματα της Μεγάλης Ρουμανίας κοντά στο Μπριτσένι, Μολδαβία. Το πορτρέτο είναι του Μεγάλου Στεφάνου, ενός εθνικού ήρωα και στις δύο χώρες.
"Η Ρουμανία και η Μολδαβία ενωμένες ξανά το 2018!" γκράφιτι που εμφανίστηκε σε έναν τοίχο δίπλα στο «δαχτυλίδι» του Βουκουρεστίου τον Δεκέμβριο του 2017.

Διπλή υπηκοότητα για Μολδαβούς πολίτες

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μια δημοσκόπηση, που διενεργήθηκε από την IPP Κισινάου τον Νοέμβριο του 2007 δείχνει ότι το 33,6% του πληθυσμού της Μολδαβίας ενδιαφέρεται να έχει ρουμανική υπηκοότητα, ενώ το 58,8% δεν ενδιαφέρεται. Ο κύριος λόγος των ενδιαφερομένων είναι: αισθάνονται Ρουμάνοι (31,9%), η δυνατότητα να ταξιδέψουν στη Ρουμανία (48,9%) και η δυνατότητα να ταξιδέψουν ή/και να εργαστούν στην ΕΕ (17,2%).[46]

Μεταξύ 1991 και 2009, περίπου 140.000 Μολδαβοί πολίτες απέκτησαν τη ρουμανική υπηκοότητα.[47][48] Σύμφωνα με ορισμένες εκτιμήσεις, έως και 1 εκατομμύριο Μολδαβοί πολίτες ζήτησαν τη ρουμανική υπηκοότητα μέχρι το 2009.[49] Το 2010, η ρουμανική κυβέρνηση δημιούργησε την Εθνική Αρχή για την Ιθαγένεια για τη διεκπεραίωση του μεγάλου αριθμού αιτήσεων για ρουμανική υπηκοότητα, που προέρχονται ειδικά από Μολδαβούς πολίτες. Η μελέτη "Επανάκτηση ρουμανικής υπηκοότητας: ιστορικές, συγκριτικές και εφαρμοσμένες προοπτικές", που κυκλοφόρησε το 2012, εκτίμησε ότι 226.507 Μολδαβοί πολίτες απέκτησαν ξανά τη ρουμανική υπηκοότητα έως τις 15 Αυγούστου 2011.[50][51] Μεταξύ 15 Αυγούστου 2011 και 15 Οκτωβρίου 2012, επιπλέον[52] 90.000[52][απέτυχε η επαλήθευση] απέκτησαν εκ νέου τη ρουμανική υπηκοότητα, σύμφωνα με την Εθνική Αρχή για την Ιθαγένεια, ανεβάζοντας το σύνολο σε 320.000.

Μια μελέτη του 2013 από το Ίδρυμα Σόρος της Ρουμανίας διαπίστωσε ότι από την ψήφιση του νόμου περί ιθαγένειας το 1991 έως το τέλος του 2012, ο αριθμός των εγκεκριμένων αιτήσεων από τη Μολδαβία ήταν 323.049.[53] Πρόκειται για μια αύξηση κατά 96.542 επιτυχημένες αιτήσεις από τις 15 Αυγούστου 2011.[54] Την ίδια περίοδο, ο αριθμός των αιτήσεων ήταν 449.783, δηλαδή περίπου 125.000 αιτήσεις πρέπει να ολοκληρωθούν ακόμη.[53] Το 2011 και το 2012 υποβλήθηκαν 100.845 και 87.015 αιτήσεις αντίστοιχα.[53] Ο πραγματικός αριθμός των ατόμων στα οποία χορηγήθηκε η ιθαγένεια σε αυτές τις αιτήσεις παραμένει ασαφής, επειδή κάθε αίτηση μπορεί να περιλαμβάνει ανηλίκους, που εξαρτώνται από την κατάθεση ενηλίκων. Ο αριθμός των ατόμων εκτιμάται ότι είναι περίπου 400.000, με δυνατότητα 150.000 επιπλέον ατόμων, εάν όλες οι εκκρεμείς αιτήσεις εγκριθούν.[53]

Μεταξύ 1ης Ιανουαρίου 2010 και 5 Νοεμβρίου 2021, 1.027.091 Μολδαβοί πολίτες απέκτησαν τη ρουμανική υπηκοότητα, εκ των οποίων 746.695 ενήλικες και 280.396 ανήλικοι.[55]

Έτος Αριθμός αρχείων που υποβλήθηκαν σε επεξεργασία (ενήλικες)[56][57]
1991–2001 108.000
2002–2008 7.500
2009 22.000
2010 41.800
2011 69.800
2012 73.800
2013 64.900
2014 61.800[58]
2015 47.300
2016 63.000
2017 85.400
2018 47.200
2019 43.600
2020 73.900
2021 42.400
Σύνολο 852.400
Νεαροί διαδηλωτές απαιτούν από τον Ρουμάνο πρόεδρο, Κλάους Γιοχάνις, την ενοποίηση στο Κισινάου, τον Φεβρουάριο του 2015
Συνάντηση για την ενοποίηση στο Σιμπίου, στις 8 Απριλίου 2009

Τον Απρίλιο του 2011, ένας συνασπισμός ΜΚΟ από τη Ρουμανία και τη Μολδαβία δημιούργησε την πλατφόρμα πολιτών Δράση 2012 (Acțiunea 2012), στόχος της οποίας είναι να "ευαισθητοποιήσει την αναγκαιότητα της ενοποίησης μεταξύ της Ρουμανίας και της Δημοκρατίας της Μολδαβίας". Το έτος 2012 επιλέχθηκε ως αναφορά στον εορτασμό των 200 χρόνων της διαίρεσης της ιστορικής Μολδαβίας το 1812, όταν η Ρωσική Αυτοκρατορία προσάρτησε αυτό, που αργότερα θα ονομαζόταν Βεσσαραβία. Οι υποστηρικτές βλέπουν την ενοποίηση ως ανατροπή αυτής της ιστορικής διαίρεσης, μια ανατροπή εμπνευσμένη από τη μάλλον βραχύβια Ένωση της Βεσσαραβίας με τη Ρουμανία (1918–1940) που διαταράχθηκε από τη σοβιετική κατοχή.[59][60][61][62]

Συμβούλιο της Ένωσης

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τον Φεβρουάριο του 2012, δημιουργήθηκε το Συμβούλιο της Ένωσης, για να «συγκεντρώσει όλους τους συνδικαλιστές» προκειμένου να «προωθήσει την ιδέα της ρουμανικής εθνικής ενότητας». Μεταξύ των υπογραφόντων: ο Μίρτσεα Ντρούκ πρώην πρωθυπουργός της Μολδαβίας,ο Αλεξάντρου Μοσάνου πρώην πρόεδρος του κοινοβουλίου της Μολδαβίας, η Βιτάλια Παβλισένκο πρόεδρος του Εθνικού Φιλελεύθερου Κόμματος της Μολδαβίας, ο συγγραφέας Βλαντιμίρ Μπεσλεάγκα, ο Κονσταντίν Τανάσε διευθυντής της μολδαβικής εφημερίδας Timpul de dimineață, ο Βαλ Μπουτνάρου, πρόεδρος της Jurnal Trust Media, ο Όλεγκ Μπρέγκα δημοσιογράφος και ακτιβιστής, ο Νίκου Τσάρνα σολίστ του μολδαβικού ροκ συγκροτήματος Γκαντούλ Ματέι (Gândul Mâței) και ο Τούντορ Ιονέσκου, πρόεδρος της ρουμανικής νεοφασιστικής ένωσης Noua Dreaptă, ο Βαλεντίν Ντολγκάνιουκ, πρώην βουλευτής της Μολδαβίας, η Ευγενία Ντούκα, Μολδαβή επιχειρηματίας, ο Άντον Μοράρου, Μολδαβός καθηγητής ιστορίας, ο Ευγένιος Μιχαλάτσε, αντιπρόεδρος του Λαϊκού Κόμματος, ο Νταν Ντιακονέσκου και άλλοι.[63][64][65]

Μπλοκ Εθνικής Ενότητας (BUN)

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Δημιουργήθηκε στις 16 Μαΐου 2015, ως συνασπισμός 30 ΜΚΟ. Υποστηρίζει την ενοποίησης της Δημοκρατίας της Μολδαβίας με τη Ρουμανία. Επικεφαλής: Ίον Λεασένκο (πραγματικός ηγέτης), Ανατόλ Ούρσου, Κονσταντίν Κορντεάνου (πρώην ηγέτης), Όλεγκ Τσίκου, Λουκία Βιέρου, Βιτάλι Πρισακάρου, Άρτεμις Μπάλαν, Κλαούντια Ιοβίτα.

Συμβούλιο της χώρας (Sfatul Țării) 2

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στις 27 Μαρτίου 2016, οι υπέμαχοι της ένωσης σχημάτισαν το «Sfatul Țării 2», αυτοαποκαλούμενο διάδοχο του Σφάτουλ Τσάριι (Sfatul Țării).[66][67] Περιλάμβανε εκπροσώπους κάθε περιφέρειας, καθώς και εκπροσώπους εθνο-θρησκευτικών μειονοτήτων. Στο τέλος της συνάντησης, συμβολικά, εγκρίθηκε η «διακήρυξη της επανένωσης της Μολδαβίας με τη Ρουμανία».  Μεταξύ των συμμετεχόντων ήταν οι Νικολάε Ντάμπιζια, Μίρτσεα Ντρουκ, Ίον Ουνγκουρεάνου, Αλεξάντρου Μοσάνου, Αλέκου Ρένιτσα, Μιχάι Τσιμπόι, Ίον Νεγκρέι , Ευγένιος Ντόγκα, Αρκάντιε Σουτσεβεάνου, Νικολάε Μουγκουρεάντε, Νινέλα Καρανφίλ, Ίον Ιόβτσεφ, Οκτάβιαν Τίκου, Σαντού Γκρέκου, Βασίλε Ιόβου, Βλαντιμίρ Μπεσλεάγκα και Σίλβιου Τανάσε.[68][69][70]

Πορείες υπέρ της Ένωσης

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Φιλοευρωπαϊκή διαδήλωση στο Κισινάου, στις 6 Απριλίου 2014

Οι νεοσύστατες ομάδες πρωτοβουλίας Δράση 2012 και Συμβούλιο Ένωσης διοργάνωσαν διάφορες εκδηλώσεις για την υποστήριξη της ενοποίησης καθ' όλη τη διάρκεια του 2012. Η πρώτη ήταν μια συγκέντρωση 2.000 έως 3.000 ατόμων στο Κισινάου στις 25 Μαρτίου 2012,[71] που πραγματοποιήθηκε ως επέτειος της Ένωσης της Βεσσαραβίας με τη Ρουμανία στις 27 Μαρτίου 1918. Μεγαλύτερες συγκεντρώσεις πραγματοποιήθηκαν στις 13 Μαΐου[72] (που γιόρτασαν τα 200 χρόνια από τη Συνθήκη του Βουκουρεστίου του 1812 και την πρώτη ρωσική προσάρτηση της Βεσσαραβίας) και στις 16 Σεπτεμβρίου.[73] Πορεία υπέρ της Ένωσης πραγματοποιήθηκε και στο Βουκουρέστι τον Οκτώβριο του 2012 και συμμετείχαν πολλές χιλιάδες άτομα. Εκδηλώσεις μικρότερης κλίμακας πραγματοποιήθηκαν στις πόλεις Καχούλ και Μπάλτσι της Μολδαβίας στις 22 Ιουλίου[74] και 5 Αυγούστου[75] αντίστοιχα. Διάφοροι διανοούμενοι και καλλιτέχνες από τις δύο χώρες υποστήριξαν τις πορείες,[76] ενώ ο Μολδαβός ομιλητής Μαριάν Λούπου και ο πρωθυπουργός Βλαντ Φιλάτ αντιτάχθηκαν.[77] Οι συγκεντρώσεις στο Βουκουρέστι επαναλήφθηκαν αργότερα τον Οκτώβριο του 2013[78][79] και τον Οκτώβριο του 2014. Επίσης, τον Σεπτέμβριο του 2014, ένα άλλο συλλαλητήριο πραγματοποιήθηκε στο Κισινάου, κατά το οποίο μια ρουμανική σημαία μήκους 300 μέτρων μεταφέρθηκε στον κεντρικό δρόμο της πόλης. Στις 16 Μαΐου 2015, μεταξύ 5.000 (εκτιμήσεις της αστυνομίας) και 25.000 άτομα (εκτίμηση των διοργανωτών) διαδήλωσαν για την ενοποίηση στο Κισινάου,[80] σε αυτό που φέρεται να είναι οι μεγαλύτερες φιλορουμανικές διαδηλώσεις από τη δεκαετία του 1990.[81][82] Μια άλλη διαδήλωση, που προσέλκυσε από 5.000 έως 30.000 άτομα (ισχυρισμός των διοργανωτών), έλαβε χώρα στις 5 Ιουλίου 2015 στο Κισινάου.[83][84] Περίπου χίλιοι νέοι από τους συμμετέχοντες κατευθύνθηκαν στο Βουκουρέστι στην «Πορεία του Μεγάλου Στεφάνου» ( ρουμανικά: Marșul lui Ștefan cel Mare‎‎) ζητώντας την ένωση της Μολδαβίας με τη Ρουμανία.[85] Η πορεία κράτησε μια εβδομάδα, από τις 5 έως τις 11 Ιουλίου. Στη Δημοκρατία της Μολδαβίας, η πορεία ακολούθησε τη διαδρομή Στρασένι– Λόζοβα – Καλαράσι – Κορνέστι – Ουνγκένι.[86] Οι συμμετέχοντες διέσχισαν τον ποταμό Προύθο, στις 11 Ιουλίου στις 10 π.μ., σε μια μεγάλης κλίμακας αναπαράσταση των Γεφυρών των Λουλουδιών το 1990.[87] Η πορεία τους ολοκληρώθηκε στο Βουκουρέστι, όπου χαιρέτησαν αρκετές εκατοντάδες Ρουμάνοι πολίτες στην Πλατεία Πανεπιστημίου, προτού κατευθυνθούν προς το Παλάτι Κοτροτσένι, για να καλέσουν τον Πρόεδρο της Ρουμανίας Κλάους Γιοχάνις να υποστηρίξει το σχέδιο ενοποίησης.[88] Ο πρώην πρόεδρος της Μολδαβίας Βλαντιμίρ Βορόνιν καταδίκασε δριμύτατα την πορεία προς τη Ρουμανία. Σε επιστολή προς τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Μάρτιν Σουλτς, που δημοσιέυθηκε στις 7 Ιουλίου, ο Βορόνιν κατηγόρησε το Βουκουρέστι ότι υποθάλπει "την καταστροφή και την προσάρτηση της Μολδαβίας".[89]

Στις 22 Σεπτεμβρίου 2015, οι κυβερνήσεις της Ρουμανίας και της Δημοκρατίας της Μολδαβίας πραγματοποίησαν διμερή επανένωση στο Νέπτουν, στην κομητεία Κωνστάντσα, όπου διαδήλωσαν πάνω από 300 υπέρμαχοι της ένωσης. Οι εκπρόσωποί τους είχαν πρόσβαση στη συνάντηση, συζητώντας με τον Υπουργό Εξωτερικών για κοινά έργα. Οι συνδικαλιστές ανακοίνωσαν την «Ατζέντα Επανένωσης 2018», ορισμένοι από τους ισχυρισμούς τους έγιναν δεκτοί και αποφασίστηκαν στο πλαίσιο της διακυβερνητικής συνεδρίασης.[90]

Το 2018, στον εορτασμό της εκατονταετηρίδας της Μεγάλης Ένωσης, μια διαδήλωση που ονομάζεται Πορεία της Εκατονταετηρίδας οργανώθηκε από αρκετούς Ρουμάνους και Μολδαβούς ακτιβιστές για την ενοποίηση.[91] Ξεκίνησε στην Άλμπα Ιούλια την 1η Ιουλίου 2018 και τελείωσε στο Κισινάου την 1η Σεπτεμβρίου 2018.[92] Ένας από τους κύριους στόχους του ήταν να επιτύχει την ένωση της Μολδαβίας με τη Ρουμανία. Οι συμμετέχοντες προσπάθησαν να συγκεντρώσουν 1 εκατομμύριο υπογραφές για τη διοργάνωση δημοψηφίσματος.[93] Αν και αρχικά οι μολδαβικές αρχές απαγόρευσαν στους συμμετέχοντες να περάσουν τα σύνορα, τους επετράπη να εισέλθουν αργότερα.[94][95]

Αντίκτυπος ενός σεναρίου ενοποίησης

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Δημοκρατία της Μολδαβίας θα επιφέρει μια προσθήκη 2,6 εκατομμυρίων κατοίκων και μια αύξηση στο Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (ΑΕΠ) κατά 12,7 δολάρια ΗΠΑ δισεκατομμύρια (4,8% του ΑΕΠ της Ρουμανίας) στη Ρουμανία. Ωστόσο, το κατά κεφαλήν ΑΕΠ θα μειωθεί στα 14.400 δολάρια, καθώς το τρέχον κατά κεφαλήν ΑΕΠ της Ρουμανίας εκτιμάται σε 15.980 δολάρια ΗΠΑ, ενώ το κατά κεφαλήν ΑΕΠ της Μολδαβίας είναι 3.700 δολάρια ΗΠΑ.[96] Υπολογίζεται ότι η ενοποίηση θα κόστιζε 10 δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ, ότι η Μολδαβία θα μπορούσε να καλύψει 1,5 δισεκατομμύρια δολάρια και ότι η Ρουμανία θα έπρεπε να καλύψει τη διαφορά των 8,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Έχει προταθεί  ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θα κάλυπτε μέρος του κόστους.[97]

Εάν η Μολδαβία αποφάσιζε να ενωθεί με τη Ρουμανία, το καθεστώς της Γκαγκαουζίας, μιας «εθνικά-εδαφικά αυτόνομης περιοχής» της Μολδαβίας με τρεις επίσημες γλώσσες (ρουμανικά, γκαγκαουζικά και ρωσικά), θα ήταν ασαφές. Ενώ η αυτονομία της Γκαγκαουζίας είναι εγγυημένη από το σύνταγμα της Μολδαβίας και ρυθμίζεται από τον Νόμο για την Αυτονομία των Γκαγκαούζ του 1994, οι νόμοι της Ρουμανίας δεν επιτρέπουν εδαφική αυτονομία βάσει εθνοτικής καταγωγής και οποιαδήποτε άλλη επίσημη γλώσσα εκτός από τη ρουμανική.[98] Η επιλογή μιας πρωτεύουσας θα ήταν επίσης υπό αμφισβήτηση.

Όταν πρόκειται για την Υπερδνειστερία, ένα μη αναγνωρισμένο αυτοαποκαλούμενο κράτος με τρεις επίσημες γλώσσες (μολδαβικά, ρωσικά και ουκρανικά), δεν είναι σαφές τι θα συμβεί μετά την ενοποίηση. Στην πραγματικότητα, η δημοτικότητα της ιδέας της ενοποίησης συνέβαλε στο ξέσπασμα του πολέμου της Υπερδνειστερίας το 1992, όταν η Υπερδνειστερία κήρυξε την ανεξαρτησία της από τη Μολδαβία. Ο ΟΗΕ εξακολουθεί να αναγνωρίζει την Υπερδνειστερία ως μέρος της Μολδαβίας. Μια εκδοχή της πρότασης ενοποίησης θα απέκλειε την Υπερδνειστερία.[99]

Σενάρια ενοποίησης

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Υπάρχουν πολλά πιθανά σενάρια για πιθανή ένωση της Μολδαβίας με τη Ρουμανία:

  • Η πολιτική Ένωση της Δημοκρατίας της Μολδαβίας και της Ρουμανίας με τη συγχώνευση σε ένα ενιαίο κράτος, στα σημερινά «de jure» (νόμιμα) σύνορα (πράγμα που σημαίνει ότι το νέο κράτος θα αναλάβει την Υπερδνειστερία ως εδαφική μονάδα χωρίς να λαμβάνει υπόψη τη ρωσική στρατιωτική παρουσία στην περιοχή) και ανεξάρτητα από την πολιτική και διοικητική κατάσταση των σημερινών εδαφικών ενοτήτων, οι οποίες μπορούν να διατηρηθούν ή να μεταρρυθμιστούν στο νέο κράτος·
  • Πολιτική Ένωση της Δημοκρατίας της Μολδαβίας και της Ρουμανίας με τη συγχώνευσή της σε ένα κράτος, στα σημερινά "de facto" σύνορα (που σημαίνει ότι το νέο κράτος θα παραιτηθεί από το έδαφος που ελέγχεται από το αποσχισμένο κράτος της Υπερδνειστερίας, το οποίο στη συνέχεια θα έχει μια επιλογή μεταξύ της ανεξαρτησίας, ένταξη στην Ουκρανία ή ένταξη στη Ρωσία: Αυτό ονομάστηκε από τον Τύπο "Σχέδιο Μπελκόφσκι").[100][101][102][103] Η Ρουμανία θα μπορούσε επίσης να δώσει την Υπερδνειστερία στην Ουκρανία, λαμβάνοντας ίσο μερίδιο στην περιοχή της περιφέρειας Τσερνιβτσί ή της περιφέρειας Οδησσού, όπου υπάρχουν σημαντικές κοινότητες Ρουμάνων.[104][105]
  • Η πολιτική Ένωση της Δημοκρατίας της Μολδαβίας και της Ρουμανίας με ομοσπονδιοποίηση των δύο κρατών (που θα διατηρούσε την πολιτική κυριαρχία κάθε κράτους) σε μια οικονομική, νομισματική, τελωνειακή και στρατιωτική κοινότητα (αυτή η επιλογή είναι εμπνευσμένη από την ιδέα «ένας λαός, δύο κράτη» του Μίρτσεα Σνέγκουρ.[106]

Προβλήματα με τα Σενάρια ενοποίησης

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Μία Πιθανή Ένωση της Δημοκρατίας της Μολδαβίας και της Ρουμανίας με τη συγχώνευση σε ένα ενιαίο κράτος, αλλάζει αυτόματα και τα σύνορα της χώρας, ενώ εντάσσει και την Μολδαβία αυτόματα στην Ευρωπαϊκή Ένωση από την στιγμή που η Ρουμανία είναι ήδη μέλος της Ευρωπαικής Ένωσης από 1/1/2007, ενώ αντίστοιχα η Ρουμανία αναλαμβάνει αυτόματα και τα προβλήματα της προσαρτειθείσας Μολδαβίας, τα οποία είναι πολύ μεγαλύτερα σε αντίθεση με τα τωρινά σύνορα της Ρουμανίας, αλλάζει επίσης αυτόματα και η οικονομία της χώρας και αντίστοιχα οι Μισθοί (που στην Μολδαβία είναι πολύ χαμηλότεροι οι μισθοί σε αντίθεση με την Ρουμανία, ενώ η Μολδαβία είναι από τις φτωχότερες χώρες της Ευρώπης), ενώ αντίστοιχα καταργείται ως εθνικό νόμισμα και το Λέου Μολδαβίας, το οποίο υιοθετείται αναγκαστικά από τους Μολδαβούς το Λέου Ρουμανίας. Τέλος η Ευρωπαϊκή Ένωση, πρέπει να είναι ήδη προετοιμάσμενη από πολύ νωρίς, πριν γίνει κάτι τέτοιο, ενώ σύμφωνα με τα τωρινά δεδομένα, αδυνατεί να εντάξει την Μολδαβία στα κράτη μέλη της και στους κόλπους της, λόγω των μεγάλων πολιτικών προβλημάτων με την Υπερδνειστερία και την Γκαγκαουζία.
  • Μία Πιθανή Ένωση της Δημοκρατίας της Μολδαβίας και της Ρουμανίας με τη συγχώνευση σε ένα ενιαίο κράτος, σύμφωνα με τα τωρινά δεδομένα λόγω της Εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία, θα μπορούσε επίσης να δημιουργήσει μεγαλύτερο σημαντικό πολιτικό πρόβλημα στην περιοχή, επειδή πολλοί κάτοικοι της Υπερδνειστερίας, επιθυμούν ένωση με την Ρωσία, ενώ αντίστοιχα με μία τέτοια πρόταση, πιθανόν να αναθερμάνει μετά από αρκετά χρόνια στην περιοχή και ο «παγωμένος λόγω εκεχειρείας» Πόλεμος της Υπερδνειστερίας, μεταξύ των Ρουμανόφωνων Μολδαβών και των Σλάβων της Υπερδνειστερίας.
  • Μία Πιθανή Ένωση της Δημοκρατίας της Μολδαβίας και της Ρουμανίας με τη συγχώνευση σε ένα ενιαίο κράτος, θα μπορούσε επίσης να δημιουργήσει ένα Εθνικό Αλυτρωτικό κίνημα, στους Ρουμάνους που ζουν ως μειονότητα στην Ουκρανία, λόγω της τωρινής κατάστασης στην Ουκρανία, και να επιθυμήσουν ακόμη και ένωση και οι Ρουμάνοι της Ουκρανίας σε «μία Μεγαλύτερη Ρουμανία», ενώ επίσης μπορεί να δημιουργήθουν σημαντικά προβλήματα και με άλλες Εθνικότητες στο εσωτερικό της Ρουμανίας, παράδειγμα αποτελούν οι Ούγγροι που ζουν στην Τρανσυλβανία.
  1. Nahoi, Ovidiu (24 March 2022). «Sondaj: patriotismul românilor în context de război» (στα ro). RFI România: Actualitate, informaţii, ştiri în direct. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2022-03-27. https://web.archive.org/web/20220327101445/https://www.rfi.ro/social-143799-sondaj-patriotism-romani-context-razboi. Ανακτήθηκε στις 28 March 2022. 
  2. «Igor Dodon: Cetăţenii Transnistriei sunt statalişti, nu ca cei care sunt pentru România». adevarul.ro. 20 Δεκεμβρίου 2017. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Αυγούστου 2021. Ανακτήθηκε στις 10 Αυγούστου 2021. 
  3. Charles King, "The Moldovans: Romania, Russia, and the Politics of Culture", Hoover Press, 2000, pg. 35
  4. «Declararea zilei de 27 martie – Ziua Unirii Basarabiei cu România ca zi de sărbătoare națională» (στα Ρουμανικά). President of Romania. 27 Μαρτίου 2017. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Μαρτίου 2017. Ανακτήθηκε στις 28 Μαρτίου 2021. 
  5. «100 de ani de la unirea Basarabiei cu România. Manifestație de amploare la Chișinău» (στα ro). Digi24. 25 March 2018. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 March 2021. https://web.archive.org/web/20210306174819/https://www.digi24.ro/stiri/externe/moldova/100-de-ani-de-la-unirea-basarabiei-cu-romania-manifestatie-de-amploare-la-chisinau-901455. Ανακτήθηκε στις 28 March 2021. 
  6. «Ziua Unirii Basarabiei cu România – 27 martie – sărbătorită pe ambele maluri ale Prutului» (στα ro). Romanian Cultural Institute. 26 March 2017. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 September 2021. https://web.archive.org/web/20210922125814/https://www.icr.ro/roma/ziua-unirii-basarabiei-cu-romania-27-martie-sarbatorita-pe-ambele-maluri-ale-prutului. Ανακτήθηκε στις 28 March 2021. 
  7. King, The Moldovans...; Mackinlay, pg. 135
  8. Mackinlay, pg. 140
  9. «Legea cu privire la funcționarea limbilor vorbite pe teritoriul RSS Moldovenești Nr. 3465-XI din 01.09.89» [Law on the functioning of languages spoken on the territory of Moldovan SSR No. 3465-XI of 01.09.89]. www.iatp.md (στα Ρουμανικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (doc) στις 19 Φεβρουαρίου 2006.  published in Veștile nr.9/217, 1989
  10. "Romania's relations with Moldova are more ambiguous. The instability of Ion Iliescu's pro-Moscow government in Bucharest has made both sides cautious in seeking ties with one another. In August 1990 Romania announced plans to help Moldova develop a national police force, and a month later the two signed a treaty of cooperation. Although each side has disavowed Romanian-Moldovan reunification, groups are lobbying for it in both republics." Martha Brill Olcott, "The Soviet (Dis)Union", in Foreign Policy, No. 82. (Spring 1991), pp. 130
  11. Problems, Progress and Prospects in a Post-Soviet Borderland: The Republic of Moldova. Trevor Waters. "In an address to the Romanian parliament in February 1991 (on the first official visit to Romania by any leader from Soviet Moldova since its annexation), the then President Snegur strongly affirmed the common Moldovan-Romanian identity, noting, 'We have the same history and speak the same language,' and referred to 'Romanians on both sides of the River Prut'. In June 1991 the Romanian parliament vehemently denounced the Soviet annexation of Bessarabia and Northern Bucovina, describing the territories as 'sacred Romanian lands'."
  12. "Moldavians seek to unite with Romania", in The Independent, 4 June 1991, page 12
  13. King, p.345
  14. According to recent polls, 70 percent of Moldovans reject unification with Romania as "undesirable", while only 7–10 percent support it as necessary (Daily Report, 30 December 1992, p. 3) John B. Dunlop, "Will a Large-Scale Migration of Russians to the Russian Republic Take Place over the Current Decade?", in International Migration Review, Vol. 27, No. 3. (Autumn 1993), pp. 605–629.
  15. Mackinlay, pg. 139
  16. George Berkin, "Secession blues", in National Review, 9 September 1991
  17. «"1990, anul 0". Ion Iliescu explică de ce nu ne-am unit cu R. Moldova». 
  18. «Concepția politicii naționale a Republicii Moldova» [The conception of the national policy of the Republic of Moldova]. /www.parlament.md (στα Ρουμανικά). Moldovan Parliament. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Φεβρουαρίου 2009. 
  19. «Rezultatele alegerilor parlamentare din 5 aprilie 2009 / Alegeri 2009». E-democracy.md. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Μαρτίου 2010. Ανακτήθηκε στις 14 Απριλίου 2016. 
  20. Dinu, Clarice (3 Ιουλίου 2006). «Băsescu și-a dezvăluit planul unionist secret» [Traian Basescu revealed his secret unionist plan]. www.evz.ro (στα Ρουμανικά). Evenimentul Zilei. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Ιουλίου 2006. 
  21. Buscu, Doru (1 Οκτωβρίου 2006). «Basarabia costă bani grei» [Bessarabia costs a lot]. Cotidianul (στα Ρουμανικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Αυγούστου 2009. 
  22. VOSGANIAN, Varujan (5 Οκτωβρίου 2006). «Cat ne costa idealul reintregirii?» [How much does the ideal of reunification cost us?]. www.ziua.ro (στα Ρουμανικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Ιανουαρίου 2008. Ανακτήθηκε στις 3 Νοεμβρίου 2006. 
  23. «De ce Germania a numărat nemții, și nu banii din buzunarele lor?» [Why Did Germany Count The Germans, And Not Their Money?]. Timpul.md (στα Ρουμανικά). 5 Οκτωβρίου 2006. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Αυγούστου 2007. 
  24. «"A fi sau a nu fi acestei guvernari?" - aceasta-i intrebarea lui Voronin». www.stireazilei.md. 11 Μαρτίου 2010. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Μαρτίου 2010. Ανακτήθηκε στις 28 Φεβρουαρίου 2010. 
  25. Natalia Morari (28 Νοεμβρίου 2009). «Aprilie 2009 – începutul procesului de revenire a Moldovei în componenţa României». Europalibera.org. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Απριλίου 2010. Ανακτήθηκε στις 14 Απριλίου 2016. 
  26. Doina Anghel (28 Ιανουαρίου 2010). «Relatiile spinoase dintre Romania si Moldova, pansate cu 100 mil. euro | Ziarul Financiar». Zf.ro. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Σεπτεμβρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 14 Απριλίου 2016. 
  27. «Moldovan-Romanian business and investment office to open in Chisinau | FINANCIARUL – informatii utile din Business, Eco-Agricultura, Stiinta, Educatie si Viata sanatoasa». Financiarul.ro. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 14 Απριλίου 2016. 
  28. «UNIMEDIA și PUBLIKA TV își unesc eforturile pentru dezvoltarea mass-media din Republica Moldova» [UNIMEDIA and PUBLIKA TV join forces for media development in the Republic of Moldova]. Realitatea TV (στα Ρουμανικά). 9 Δεκεμβρίου 2009. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Φεβρουαρίου 2010. 
  29. «Inaugurarea podului Lipcani-Rădăuți» (στα ro). Jurnal de Chișinău. 15 February 2010. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 June 2010. https://web.archive.org/web/20100621215204/http://www.jurnal.md/ro/news/live-inaugurarea-podului-lipcani-radauti-180683/. 
  30. «Traian Băsescu la TVR: Următorul proiect pentru România trebuie să fie "Vrem să ne întregim țara!"». Știrile TVR. 27 November 2013. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 November 2013. https://web.archive.org/web/20131129163532/http://stiri.tvr.ro/traian-basescu-la-tvr--urmatorul-proiect-pentru-romania-trebuie-sa-fie-vrem-sa-ne-intregim-tara-_37653.html. Ανακτήθηκε στις 28 November 2013. 
  31. «Băsescu, despre relația cu Republica Moldova: Următorul nostru obiectiv, vrem să ne întregim țara». Realitatea.net. 27 November 2013. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 November 2013. https://web.archive.org/web/20131128161625/http://www.realitatea.net/basescu-despre-relatia-cu-republica-moldova-urmatorul-nostru-obiectiv-vrem-sa-ne-intregim-ara_1326734.html. 
  32. «Chirtoacă adeptul unirii Republicii Moldova cu România: Sângele apă nu se face» (στα ro). Timpul. 28 November 2013. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 November 2013. https://web.archive.org/web/20131130083559/http://www.timpul.md/articol/chirtoaca-adeptul-unirii-republicii-moldova-cu-romania-sangele-apa-nu-se-face-51864.html. Ανακτήθηκε στις 29 November 2013. 
  33. «Premierul moldovean Iurie Leanca: Declarația lui Traian Băsescu despre unire nu ne ajută, ci ne creează doar probleme cruciale» (στα ro). HotNews. 20 December 2013. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 January 2014. https://web.archive.org/web/20140110212540/http://www.hotnews.ro/stiri-esential-16252173-premierul-moldovean-iurie-leanca-declaratia-lui-traian-basescu-despre-unire-nu-ajuta-creeaza-doar-probleme-cruciale.htm. Ανακτήθηκε στις 10 January 2014. 
  34. Vlad Mixich (29 November 2013). «Vlad Filat, fostul premier moldovean: Declarația lui Băsescu îi ajută pe ruși» (στα ro). HotNews. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 January 2014. https://web.archive.org/web/20140110212711/http://www.hotnews.ro/stiri-esential-16095930-traian-basescu-asteptat-vineri-chisinau-vlad-filat-fostul-premier-moldovean-declaratia-lui-basescu-ajuta-rusi.htm. Ανακτήθηκε στις 10 January 2014. 
  35. «Lupu, despre intenția lui Băsescu de a uni Republica Moldova cu România: NICIODATĂ» (στα ro). Publika TV. 29 November 2013. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 January 2014. https://web.archive.org/web/20140110211321/http://www.publika.md/lupu-despre-intentia-lui-basescu-de-a-uni-republica-moldova-cu-romania-niciodata_1704531.html. Ανακτήθηκε στις 10 January 2014. 
  36. «Vladimir Voronin critică declarația lui Băsescu despre unire» (στα ro). Noi.md. 29 November 2013. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 January 2014. https://web.archive.org/web/20140110213922/http://www.noi.md/md/news_id/32001. Ανακτήθηκε στις 10 January 2014. 
  37. «Iurie Leancă: Unirea României cu Moldova, o temă care prinde contur la Chișinău». www.digi24.ro. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Αυγούστου 2021. Ανακτήθηκε στις 7 Αυγούστου 2021. 
  38. «Iurie Leancă a fost la un pas să fie DEMIS pentru declarații pro-UNIRE | Actualitate». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Αυγούστου 2021. Ανακτήθηκε στις 7 Αυγούστου 2021. 
  39. «Ce crede Victor Stepaniuc despre unire şi limba română». point.md (στα Ρωσικά). Ανακτήθηκε στις 27 Μαρτίου 2022. 
  40. «Dumitru Diacov: „Poate, peste 100 de ani, Unirea va fi un proiect real"». Timpul - Ştiri din Moldova. Ανακτήθηκε στις 27 Μαρτίου 2022. 
  41. «Petrişor Peiu: Unirea cu Republica Moldova ar consolida economic ţara reîntregită». Timpul - Ştiri din Moldova. Ανακτήθηκε στις 27 Μαρτίου 2022. 
  42. «Petrișor Peiu: Calea românească a reunificării României cu Basarabia». Timpul - Ştiri din Moldova. Ανακτήθηκε στις 27 Μαρτίου 2022. 
  43. «Germania nu vrea unirea Basarabiei cu România: Semnalul clar pe care l-a dat Președintele Iohannis». 8 Οκτωβρίου 2020. 
  44. «80 de ani fără Basarabia. Între interesul național și ascultarea față de Berlin». 28 Ιουνίου 2020. 
  45. Bulugean, Marga. «Mesajul ministrului Apărării Naționale, Nicolae Ciucă : Îi încurajez pe tinerii din Basarabia să voteze pentru integrarea în UE». Cuvântul Libertăţii (στα Ρουμανικά). Ανακτήθηκε στις 27 Μαρτίου 2022. 
  46. «Barometer of Public Opinion / Institute for Public Policy». Ipp.md. 30 Νοεμβρίου 2007. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Νοεμβρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 14 Απριλίου 2016. 
  47. «Cetăţenia română pentru basarabeni: Redobândire sau recunoaştere?». Interlic.md. 27 Αυγούστου 2009. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Φεβρουαρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 14 Απριλίου 2016. 
  48. «Cetatenia romana acordata mai repede» [Romanian citizenship granted faster]. www.voceabasarabiei.net (στα Ρουμανικά). 26 Ιανουαρίου 2010. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Ιουλίου 2011. Ανακτήθηκε στις 8 Απριλίου 2010. 
  49. «Aproape un milion de moldoveni bat la porţile României». Evz.ro. 20 Οκτωβρίου 2015. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Δεκεμβρίου 2010. Ανακτήθηκε στις 14 Απριλίου 2016. 
  50. «Aproape un sfert de milion de persoane din R.Moldova au redobândit cetățenia română, în 20 de ani». Gandul.info. 24 Απριλίου 2012. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Ιουνίου 2012. Ανακτήθηκε στις 25 Φεβρουαρίου 2015. 
  51. «Redobândirea cetățeniei române». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 25 Φεβρουαρίου 2015. 
  52. 52,0 52,1 «Comunicate de presă» [Press Releases]. cetatenie.just.ro (στα Ρουμανικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Σεπτεμβρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 14 Οκτωβρίου 2012. 
  53. 53,0 53,1 53,2 53,3 «O politică ce capătă viziune - redobândirea cetățeniei române» [A policy that gains vision - regaining Romanian citizenship]. www.soros.ro (στα Ρουμανικά). 3 Απριλίου 2013. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Οκτωβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 12 Οκτωβρίου 2014. 
  54. «Aproape un sfert de milion de persoane din R.Moldova au redobândit cetățenia română, în 20 de ani». Gandul.info. 24 Απριλίου 2012. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 25 Φεβρουαρίου 2015. 
  55. «În 11 ani, 1 027 091 de cetățeni ai Republicii Moldova au primit cetățenia României». Jurnal.md (στα Ρουμανικά). Ανακτήθηκε στις 27 Μαρτίου 2022. 
  56. «ARTICOLUL 11». Cetatenie.just.ro. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Σεπτεμβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 11 Απριλίου 2018. 
  57. «REDOBÂNDIREA CETĂȚENIEI ROMÂNE: O POLITICĂ CE CAPĂTĂ VIZIUNE?». Fundatia.ro. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Δεκεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 11 Απριλίου 2018. 
  58. «ANC: Peste 61.000 de persoane au obţinut cetăţenia română în 2014». Mediafax.ro. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Νοεμβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 10 Αυγούστου 2021. 
  59. «Actiunea Homepage». Actiunea2012.ro. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Αυγούστου 2017. Ανακτήθηκε στις 14 Απριλίου 2016. 
  60. «webRelease: S-a lansat platforma civică ACȚIUNEA 2012 ce susține unirea Republicii Moldova cu România». HotNews. 17 April 2011. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 April 2011. https://web.archive.org/web/20110419200605/http://www.hotnews.ro/stiri-cultura-8510245-webrelease-lansat-platforma-civica-actiunea-2012-sustine-uunirea-republicii-moldova-romania.htm. Ανακτήθηκε στις 25 February 2015. 
  61. «Unirea României cu Moldova, susținută de "Platforma Civică Acțiunea 2012"». PUBLIKA.MD. 25 Φεβρουαρίου 2015. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Απριλίου 2011. Ανακτήθηκε στις 25 Φεβρουαρίου 2015. 
  62. «Tinerii basarabeni şi cei români au construit un pod "virtual"» [Young Bessarabians and Romanians build a "virtual" bridge]. www.tvr.ro (στα Ρουμανικά). 7 Μαΐου 2011. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Μαΐου 2011. Ανακτήθηκε στις 9 Ιουλίου 2011. 
  63. «Consiliul Unirii a fost constituit la Chișinău». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Ιουλίου 2012. Ανακτήθηκε στις 25 Φεβρουαρίου 2015. 
  64. «A fost constituit Consiliul Unirii» [The Council of the Union was established]. www.jurnal.md (στα Ρουμανικά). 3 Μαρτίου 2012. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Νοεμβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 4 Μαρτίου 2012. 
  65. «Conferința de presă și Declarația Consiliului Unirii» [Press conference and Union Council statement]. consiliul-unirii.union.md (στα Ρουμανικά). 29 Φεβρουαρίου 2012. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Ιουλίου 2012. Ανακτήθηκε στις 11 Απριλίου 2018. 
  66. «Sfatul Ţării 2 şi marşul unionist "Dăm start Unirii" | Platforma Unionistă Acțiunea 2012». actiunea2012.ro. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Αυγούστου 2021. Ανακτήθηκε στις 3 Αυγούστου 2021. 
  67. Schimbam, Uniti (3 Μαρτίου 2016). «Sfatul Ţării 2 şi marşul unionist "Dăm start Unirii"». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Αυγούστου 2021. Ανακτήθηκε στις 3 Αυγούστου 2021. 
  68. «S-a constituit Sfatul Ţării 2, la 98 de ani de la Unirea Basarabiei cu România». InfoPrut. 27 Μαρτίου 2016. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Αυγούστου 2021. Ανακτήθηκε στις 3 Αυγούστου 2021. 
  69. «Tu pe cine vezi în Sfatul Țării 2? A fost lansată platforma online de vot și propuneri». InfoPrut. 29 Φεβρουαρίου 2016. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Αυγούστου 2021. Ανακτήθηκε στις 10 Αυγούστου 2021. 
  70. «Sfatul Ţării 2 şi marşul unionist "Dăm start Unirii" | Platforma Unionistă Acțiunea 2012». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Αυγούστου 2021. Ανακτήθηκε στις 3 Αυγούστου 2021. 
  71. «Marșul Unirii de la Chișinău, blocat de tinerii Partidului Patrioții Moldovei». Stiriletvr.ro. 25 Φεβρουαρίου 2015. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Νοεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 25 Φεβρουαρίου 2015. 
  72. «Marșul Unirii, din PMAN până la Ambasada Rusiei și a Turciei // FOTO» [The Union March, from PMAN to the Embassy of Russia and Turkey // PHOTO]. www.jurnal.md (στα Ρουμανικά). 13 Μαΐου 2012. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Ιουλίου 2012. Ανακτήθηκε στις 16 Νοεμβρίου 2012. 
  73. «Chișinău 16 septembrie. Marșul Unirii (live video)». Ziua Veche. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Ιανουαρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 25 Φεβρουαρίου 2015. 
  74. «Cahul: Altercații la Marșul Unirii». Teleradio-Moldova. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Δεκεμβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 25 Φεβρουαρίου 2015. 
  75. «Violențe la Bălți!» [Violence in Bălți!]. www.jurnal.md (στα Ρουμανικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Οκτωβρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 16 Νοεμβρίου 2012. 
  76. «Apelul virtuozilor – pe 16 septembrie cu toții la Marș!». YouTube. 9 Σεπτεμβρίου 2012. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Ιουνίου 2014. Ανακτήθηκε στις 25 Φεβρουαρίου 2015. 
  77. «Filat roagă moldovenii să NU participe la "Marșul Unirii" – Import Original». Jurnal.md. 10 Σεπτεμβρίου 2012. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 14 Απριλίου 2016. 
  78. Andrei Mîțu (22 October 2013). «Peste o mie de persoane au participat la marșul Unirii din București». Radio Chișinău. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 December 2013. https://web.archive.org/web/20131228085518/http://www.radiochisinau.md/peste_o_mie_de_persoane_au_participat_la_marsul_unirii_din_bucuresti-5463. Ανακτήθηκε στις 27 December 2013. 
  79. R. Pantazi, I. Roșca (20 October 2013). «"Marșul pentru Basarabia" în București s-a încheiat. Peste 5.000 de persoane au mărșăluit înspre Palatul Parlamentului și au scandat "Unire!"». HotNews. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 December 2013. https://web.archive.org/web/20131212034705/http://www.hotnews.ro/stiri-esential-15845894-marsul-pentru-basarabia-bucuresti-cateva-mii-oameni-asteptati-marsaluiasca-guvern-parlament.htm. Ανακτήθηκε στις 4 February 2014. 
  80. «Peste 25.000 de oameni au participat, la Chisinau, la un miting pentru unirea cu Romania: "Armata rusa afara!"». Stirileprotv.ro. 14 Απριλίου 2015. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Μαΐου 2015. Ανακτήθηκε στις 14 Απριλίου 2016. 
  81. «Cel mai mare PROTEST pro-românesc la Chișinău din istoria recentă. O MARE ADUNARE NAȚIONALĂ anunțată pentru 5 iulie / VIDEO | Eveniment». Timpul.md. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Ιουλίου 2015. Ανακτήθηκε στις 14 Απριλίου 2016. 
  82. «UPDATE Republica Moldova: Mii de persoane au participat la marsul unirii de la Chisinau». HotNews. 16 Μαΐου 2015. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Ιουλίου 2017. Ανακτήθηκε στις 12 Μαΐου 2016. 
  83. «Marşul lui Ştefan cel Mare // Mii de tineri dintre participanţii la MAN au plecat pe jos spre București pentru Unire ~ InfoPrut». Infoprut.ro. 5 Ιουλίου 2015. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 14 Απριλίου 2016. 
  84. «Marea Adunare Naţională de la Chişinău». www.digi24.ro. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Απριλίου 2016. Ανακτήθηκε στις 12 Μαΐου 2016. 
  85. «Marşul lui Ştefan cel Mare s-a încheiat la București. Iohannis: "Vom fi împreună nu doar în Uniune, ci şi în comuniune"». adevarul.ro. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Οκτωβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 12 Μαΐου 2016. 
  86. Stan, Liviu G. (5 Ιουλίου 2015). «Mii de tineri dintre participanţii la MAN au plecat pe jos spre București pentru unire». InfoPrut (στα Ρουμανικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 5 Ιουλίου 2015. 
  87. «Marea Adunare Națională de la Chișinău: 30.000 de participanți». Agerpres (στα Ρουμανικά). 5 Ιουλίου 2015. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Ιουλίου 2015. Ανακτήθηκε στις 12 Μαΐου 2016. 
  88. «Supporters of Moldova's union with Romania finish week-long march». Ukraine Today. 13 Ιουλίου 2015. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Ιουνίου 2016. Ανακτήθηκε στις 12 Μαΐου 2016. 
  89. «Moldova: Pondering Unification with Romania?». EurasiaNet.org. 10 Ιουλίου 2015. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 12 Μαΐου 2016. 
  90. «Şedinţă comună a Guvernelor României şi Republicii Moldova: Protest unionist la Neptun (galerie foto)». ZIUA de Constanta. 23 Σεπτεμβρίου 2015. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 19 Μαρτίου 2016. 
  91. «A început Marșul Centenarului: 1300 de km de la Alba Iulia la Chișinău» (στα ro). Cotidianul. 2 July 2018. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 April 2020. https://web.archive.org/web/20200412200000/https://cotidianul.md/2018/07/02/a-inceput-marsul-centenarului-1300-de-km-de-la-alba-iulia-la-chisinau/. Ανακτήθηκε στις 12 April 2020. 
  92. «Marşul Centenarului începe din 1 iulie la Alba-Iulia. Cum poți străbate cele 300 de localități din România și R. Moldova în cei 1.300 km» (στα ro). Unimedia. 25 June 2018. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 April 2020. https://web.archive.org/web/20200412200002/https://unimedia.info/stiri/permalink-156554.html. Ανακτήθηκε στις 12 April 2020. 
  93. Drăghici-Taraș, Iulia (8 August 2018). «Unirea Basarabiei cu România trece și prin județul Covasna» (στα ro). Covasna Media. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 April 2020. https://web.archive.org/web/20200412200002/https://covasnamedia.ro/social/unirea-basarabiei-cu-romania-trece-si-prin-judetul-covasna. Ανακτήθηκε στις 12 April 2020. 
  94. «Unionistii care au pornit in marsul centenarului de la Alba Iulia au ajuns aproape de Chisinau, iar maine urmeaza sa manifeste in PMAN» (στα ro). ProTV Chișinău. 31 August 2018. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 April 2020. https://web.archive.org/web/20200412195958/https://protv.md/stiri/actualitate/unionistii-care-au-pornit-in-marsul-centenarului-de-la-alba-iulia---2335381.html. Ανακτήθηκε στις 12 April 2020. 
  95. «Patriotas rumanos y moldavos marchaban desde Iași por la unidad y son agredidos en Chișinău» (στα es). El Correo de España. 16 September 2018. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 April 2020. https://web.archive.org/web/20200412200003/https://elcorreodeespana.com/politica/515440452/Patriotas-rumanos-y-moldavos-marchaban-desde-Iasi-por-la-unidad-y-son-agredidos-en-Chisinau.html. Ανακτήθηκε στις 12 April 2020. 
  96. «GDP per capita, current prices (US dollars per capita)». International Monetary Fund. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Ιανουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 14 Νοεμβρίου 2019. 
  97. «Ice Has Broken. Romania Presented Unification Plan with Moldova without Transdniestria». REGIONAL TRENDS ANALYTICS (στα Αγγλικά). 3 Απριλίου 2019. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Μαρτίου 2020. Ανακτήθηκε στις 28 Μαρτίου 2020. 
  98. «Constitutia Romaniei, art.3, line 3: "The territory is organized, from an administrative standpoint, into (rural) municipalities, cities and counties. Under the law, some cities are declared (county) municipalities."». Camera Deputatilor (στα Ρουμανικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Οκτωβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 12 Οκτωβρίου 2021. 
  99. «Romania-Moldova Unification Movement Grows Despite Obstacles». Balkan Insight (στα Αγγλικά). 4 Σεπτεμβρίου 2018. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Μαρτίου 2020. Ανακτήθηκε στις 28 Μαρτίου 2020. 
  100. «Planul Belkovski pentru Moldova». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Σεπτεμβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 9 Σεπτεμβρίου 2021. 
  101. «BBC Romanian». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Σεπτεμβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 9 Σεπτεμβρίου 2021. 
  102. «Reunirea Republicii Moldova cu Romania. Ce facem cu regiunea transnistreana?». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Σεπτεμβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 9 Σεπτεμβρίου 2021. 
  103. «Influentul politolog rus Stanislav Belkovski: Moldova a inceput miscarea de integrare cu Romania - Esential - HotNews.ro». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Σεπτεμβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 9 Σεπτεμβρίου 2021. 
  104. «Interviu cu generalul Ion Costaș: S-ar putea realiza un schimb de teritorii între Transnistria și Bugeacul cu Bucovina - Romania Military». 9 Μαρτίου 2015. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Σεπτεμβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 11 Μαρτίου 2021. 
  105. «Should Ukraine fear Romanian reunification with Moldova – Click Romania». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Νοεμβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 20 Σεπτεμβρίου 2021. 
  106. «Băsescu, despre R. Moldova: Suntem două state, un singur popor şi avem viitor comun». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Σεπτεμβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 9 Σεπτεμβρίου 2021. 
  • Lenore A. Grenoble (2003) Γλωσσική πολιτική στη Σοβιετική Ένωση, Springer,(ISBN 1-4020-1298-5)
  • John Mackinlay, Peter Cross (2003) Regional Peaceekeepers United Nations University Press(ISBN 92-808-1079-0)
  • Charles King, "Moldovan Identity and the Politics of Pan-Romanianism", στο Slavic Review, Vol. 53, Νο. 2. (Καλοκαίρι 1994), σσ. 345–368.
  • Charles King, The Moldovaans: Romania, Russia, and the politics of Culture, Hoover Institution Press, Πανεπιστήμιο Στάνφορντ, 2000.(ISBN 0-8179-9792-X)ISBN 0-8179-9792-Χ

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]